Thống Kê Newsletter
Lần đầu đến với Nhịp Cầu Giáo Lý?

Những liên kết dưới đây có thể hữu ích với bạn.

Giới thiệu chung   |   Chức năng RSS
Đăng ký Bản Tin Điện Tử của Nhịp Cầu Giáo Lý để được cập nhật những bản tin mới nhất qua email
 
19/05/2025
Trich quyển YỂU ĐIỂM GIÁO LÝ ĐẠI đẠO

TỔNG QUAN VŨ TRỤ LUẬN ĐẠI ĐẠO


Tổng quan về
vũ trụ luận Đại Đạo
 
Vũ trụ luận Đại Đạo đề cập đến vũ trụ như một tổng thể bao gồm cc đối tượng khả nghiệm v siu nghiệm đối với khả năng nhận thức của con người (vũ trụ, như một tổng thể, thường được gọi l Cn Khơn thế giới, Thin Địa Cn Khơn, vũ trụ Cn Khơn,…)
Vũ trụ luận Đại Đạo đưa ra cc quan niệm về nguồn gốc, sự vận động v biến hĩa, sự tiến hĩa của vũ trụ trong chiều hướng rt ra cc nguyn lý, cc quy luật chung của sự tồn tại v tiến hĩa của vũ trụ, nhất l cc nguyn lý v cc quy luật dẫn đạo cho sự tiến hĩa của con người đến tầm kích vũ trụ, tức l đưa con người từ vị thế hữu hạn trong khơng gian, thời gian vượt ln tới vị thế con người muơn thuở muơn phương.
1. Nguồn gốc vũ trụ
Về nguồn gốc vũ trụ, gio lý Đại Đạo quan niệm rằng trước khi cĩ vũ trụ hữu hình, trong vũ trụ cĩ một Bản thể l thực tại tối sơ. Một động năng ban đầu tự pht sinh lm cơ nguyn của cuộc sinh hĩa vũ trụ giữa thực tại ấy. Quan niệm về Bản thể v cơ nguyn sinh hĩa vũ trụ của gio lý Đại Đạo thuộc về siu hình nhưng cĩ tính nhất qun cho tồn hệ thống gio lý.
1.1. Khi niệm về vũ trụ
Gio lý Đại Đạo cĩ những khi niệm về vũ trụ bao hm những phạm tr thời gian, khơng gian, m dương tương đối, v tin thin - hậu thin.
1. Vũ trụ cĩ lin quan đến khơng gian v thời gian. Đại Thừa Chơn Gio viết:
“... Sao ku l vũ trụ, cc con cĩ biết chăng? Khắp cả Cn Khơn thế giới l vũ. Cng chỗ vũ ku l trụ. Vũ l trm cả bốn phương v trn dưới. Trụ cũng cĩ nghĩa l xưa qua nay lại. Nn trong chữ “vũ trụ” cĩ gồm nghĩa cả khơng gian v thời gian.” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; 23-9 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 43 “Vũ trụ”, tr.175.
Vũ trụ cĩ lin quan đến m dương:
“m l vũ, dương l trụ. Vũ thì đĩng khp trong gầm trời. Trụ thì mở rộng. Trụ cũng l thời gian, l m dương nối tiếp nhau. Cịn vũ l khơng gian, l m dương đồng thời tương đối.
Buớc qua vịng khơng gian, thời gian, ta cịn thấy rộng hơn như trong họa đồ trịn, họa đồ vuơng trong Chu Dịch. Trịn (thời gian) vuơng (khơng gian) được đc kết nn một Thể, nhưng khơng ngồi sụ tiu trưởng của m dương.” Đạo Học Chỉ Nam, chương 1, tiết 4, mục 2.
3. Khi niệm Tin thin-Hậu thin trong gio lý Đại Đạo lại củng cố thm vũ trụ quan bao hm thực tại Bản thể v thế giới hiện tượng, bao hm thường hằng v dịch biến, trong đĩ Thin (Thi cực) l động năng hĩa sanh vạn hữu (Hậu thin) từ Hư vơ (Tin thin). Đức Ngọc Hồng Thượng Đế (xưng danh Đại Đức Cao Tin); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 30 “Tin thin cơ ngẫu”, tr.272, thin 31 “Hậu thin cơ ngẫu”, tr.280.
“Nguyn sơ l lc chưa cĩ Trời Đất, vũ trụ ny chỉ l một khí khơng hư ngưng kết thnh một khối hồn nhin, cực huyền cực diệu. Khối ấy trong Vơ Cực hiện ra, gọi l Thi Cực (…) Trước khởi kỳ thỉ, chưa cĩ một tượng hình động tịnh, nn gọi Tin Thin (…) Khi Thi Cực phn nghi, m dương hiển hiện, thì Trời Đất được dựng nn, muơn lồi sanh sơi nẩy nở (…)” Đạo Học Chỉ Nam, chương 3, tiết 3, mục 3. 
1.2. Bản Thể Vũ Trụ
1.2.1. Bản thể vũ trụ l Đạo, l Khí Hư Vơ
Theo Đại Thừa Chơn Gio: 
“Đạo l gì? Đạo l Hư Vơ Chi Khí. Đạo rất mầu nhiệm su kín cao siu. Trước khi cĩ Trời Đất đ cĩ Đạo. Vậy Đạo đ tạo nn Cn Khơn vũ trụ, hĩa sanh vạn vật muơn lồi. Muơn lồi vạn vật phải thọ bẩm Khí Hư Vơ m sanh hĩa mi mi.” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; 02-8 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 9 “Đại Đạo luận”, tr.66.
Vì Đạo cĩ trước Trời Đất (tức vũ trụ vạn vật) v muơn lồi muơn vật phải thọ bẩm Khí Hư Vơ (Đạo) m sanh hĩa mi mi, nn Đạo chính l Bản thể của vũ trụ vạn vật.
Đạo “tạo dựng nn Cn Khơn vũ trụ” v “hĩa sanh vạn vật muơn lồi” nn Đạo cũng chính l nguồn gốc tối sơ của vũ trụ vạn vật. Như thế, Đạo được coi như một động năng khởi thỉ v vĩnh cửu.
Từ ngn xưa, cc bậc gio tổ đ dng chữ Đạo với ý nghĩa rất bao qut, rất hm sc, nn từ ngữ “Khí Hư Vơ” cĩ thể thay thế chữ “Đạo” khi muốn nĩi đến ý nghĩa “bản thể” của vũ trụ. Thnh ngơn cĩ nĩi: “Nếu khơng cĩ Hư Vơ Chi Khí thì khơng cĩ Thầy” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; 13-06 Bính Dần (Jeudi 22 Juillet 1926); Thnh Ngơn Hiệp Tuyển, Q.1, tr.32., “Thầy l Hư Vơ Chi Khí thì Đạo cũng đồng nghĩa đĩ thơi”. Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; Ngọc Minh Đi, Tuất thời, 29-12 Bính Ngọ (02-02-1967); Thnh Gio Nguyn Bổn.
1.2.2. Bản thể vũ trụ chính l Vơ Cực
Gio lý Đại Đạo cịn đồng nhất Vơ Cực với Bản thể vũ trụ:
Vơ Cực l khoảng khơng gian mịt mịt mờ mờ với Khí Hồng Mơng cĩ trước Thi Cực: 
“Trước khi chưa định ngơi Thi Cực thì trong khoảng khơng gian ấy cịn đương mịt mịt mờ mờ với Khí Hồng Mơng, vì đĩ l cịn trong thời kỳ hỗn nguyn vậy. Khơng gian ấy tức l Vơ Cực.” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; 23-9 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 43 “Vũ trụ”, tr.410.
Thi Cực do Nguyn Lý Thin Nhin v Nguyn Khí Tự Nhin trong Vơ Cực hợp thnh: 
“Trong Vơ Cực ấy lại cĩ một ci Nguyn Lý Thin Nhin tuyệt diệu tuyệt huyền, rồi lại cĩ thm một ci Nguyn Khí Tự Nhin nữa. Lý với Khí ấy tức l m với Dương trong buổi Hồng Nguyn thời đại. Lý với Khí ấy lại lần lần ngưng kết với nhau m đơng tụ lại lu đời nhiều kiếp mới thnh ra một khối Tinh Quang rất đầy đủ cc sự tốt đẹp. Chừng đng ngy giờ khối ấy mới nổ tung ra (...), bn cĩ một điểm Linh Quang từ trong tiếng nổ ấy văng ra (...). Ấy l ngơi Cha Tể của Cn Khơn vũ trụ đ biến hĩa ra vậy; m vũ trụ từ đy mới bắt đầu cĩ ngơi Thi Cực (...)” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; 23-9 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 43 “Vũ trụ”, tr.410.
1.3. Cơ nguyn sinh hĩa vũ trụ
Đạo, hay Khí Hư Vơ, l Bản thể vũ trụ vạn vật. Nhưng sự hiện hữu của vạn vật đ pht sinh từ Bản thể theo một nguyn lý v hai quy luật cơ bản sau đy:
Nguyn lý Thi cực – m Dương. Nếu bản thể Hư Vơ tịch tịnh của Vũ trụ vẫn mi im lìm, khơng pht động sinh Thi Cực thì khơng bao giờ cĩ sự khởi đầu cuộc hĩa sinh vũ trụ. Nn Đại Thừa Chơn Gio viết:
“[Thi Cực] lấy cơ thể m Dương m phn thanh biện trược, lm my động tịnh để gom tụ ci Khí Hư Vơ đặng hĩa sanh muơn lồi vạn vật.” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; 23-9 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 43 “Vũ trụ”, tr.410.
Như vậy lẽ ra chỉ cần nĩi nguyn lý Thi Cực l đủ, vì chính Thi Cực đ hm tng hai năng lực m Dương. Thi Cực l thực tại chuyển tiếp từ ý niệm Bản thể sang ý niệm hĩa sinh, nhưng thực chất Thi Cực cũng l Vơ Cực. Đạo Học Chỉ Nam, chương 1, tiết 2, mục 4, viết: “Vơ Cực l Thi Cực, Thin hay Đế l một. Nn đ nĩi: một vật hồn nhứt trong Hư Vơ.” Ngồi ra, cũng cĩ thể tham khảo, ví dụ, Chu Lim Kh (1017-1073); ơng cho rằng: Vơ Cực nhi Thi Cực (Vơ Cực tức Thi Cực), Thi Cực bản Vơ Cực (Thi Cực vốn l Vơ Cực).
Luật cơ ngẫu. Nguyn lý Thi Cực -m Dương l nguyn lý tất yếu của một động năng nguyn thủy, vĩnh cửu, thống ngự từ nguyn sơ đến bất tận cuộc sinh hĩa của vũ trụ. 
Cịn quy luật cơ ngẫu l nguyn tắc, l điều kiện bắt buộc để lm pht sinh năng lực tạo tc ra vạn vật. Luật cơ ngẫu địi hỏi bao giờ cũng phải cĩ đủ HAI cơng năng (để được chẵn: Ngẫu) đối ứng mới pht khởi được vận động sinh hĩa; khơng bao giờ chỉ cĩ MỘT cơng năng (tức lẻ: Cơ) m pht động được sức hĩa sinh. Sức hĩa sinh nầy chính l yếu tố thứ BA của cơ nguyn sinh hĩa vũ trụ vậy.
Nn Kinh Đại Thừa Chơn Gio cĩ viết:
“Đức Thi Cực [mới] vận hnh khí chơn dương hiệp cng khí m (m dương l cơ với ngẫu). Khí m dương hỗn hiệp nhau, đụng chạm m hĩa hĩa sanh sanh, l do trong chỗ điều hịa, tương ứng, tương cảm, hun chưng đầm ấm, mới tạo thnh nghìn giống muơn vẻ, thin hình vạn trạng,… khơng bao giờ ngừng nghỉ. Đĩ l một sanh hai, hai sanh ba, ba sanh vạn vật; nhưng vạn vật cũng phải quầy đầu về một, l vì "nhứt bổn tn vạn th, vạn th quy nhứt bổn" (…) Ci lý Thi Cực l Lý Đơn Nhứt, cầm quyền sanh hĩa, thống chưởng Cn Khơn.” Đức Đại Đức Cao Tin; 03-8 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 30 “Tin thin cơ ngẫu”, tr.274.
Luật Trung Hịa. Trong cơ nguyn sinh hĩa, đ nu ln nguyn lý Thi Cực, luật m Dương cơ ngẫu m khơng đề cập đến luật Trung hịa thì thiếu giai đoạn ba của tiến trình: “Một sinh hai, hai sinh ba, ba sinh vạn vật.” 
Bởi thế Đại Thừa Chơn Gio nhấn mạnh:
“Luật Trời vơ vi, nhưng cũng cĩ hai ci năng lực mạnh bạo phi thường l "nhứt m nhứt dương" mới tạo nn Cn Khơn v trụ. (…) Ấy l hai ci năng lực tương phản tương đối m hĩa hĩa sanh sanh (…) Vậy thì ci sự sanh đĩ cũng do nơi hịa m cĩ. Thế nn Đạo của Trời Đất cũng bất ngoại hai chữ Trung Hịa.” Đức Đại Đức Cao Tin; 05-8 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 31 “Hậu thin cơ ngẫu”, tr.280.
1.4. Đại Linh Quang - Tiểu Linh Quang. Thượng Đế Vơ Ng - Thượng Đế Hữu Ng.
Trong cc đoạn kinh văn lin quan đến bản thể luận, những cu: “Muơn lồi vạn vật thọ bẩm Khí Hư Vơ m sanh hĩa mi mi” v Thi Cực “gom tụ Hư Vơ đặng hĩa sanh muơn lồi vạn vật” cho thấy cơ nguyn sanh hĩa vũ trụ vạn vật diễn ra theo nguyn lý Thi Cực - m Dương song song với nguyn lý Thin địa vạn vật nhất thể. Nghĩa l trong Trời Đất, bất cứ nơi vật no từ nhỏ cực nhỏ đến lớn cực lớn đều cĩ động năng Thi Cực thc đẩy hĩa sanh với Bản Thể Hư Vơ Chi Khí hm tng trong mỗi vật đĩ.
Hình tượng hĩa tính chất nhất thể của vũ trụ vạn vật bằng “nh sng” đồng thời nhấn mạnh tính siu việt của “nh sng” ấy, gio lý Đại Đạo dng từ Linh Quang. Một hệ quả của nguyn lý nhất thể ny l nội dung của cặp phạm tr Đại Linh Quang – Tiểu Linh Quang:
“Điểm Linh Quang l gì? L ci yến sng m thơi. Thi Cực l một khối Đại Linh Quang, chia ra, ban cho mỗi người một điểm Tiểu Linh Quang.” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; 03-8 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 32 “Luận về Đại Đạo tm truyền”, tr.300.
Như thế mặc d gio lý Đại Đạo cĩ quan niệm hữu ng (đồng thời cĩ quan niệm vơ ng) về nguồn gốc vũ trụ nhưng khơng quan niệm Hĩa Cơng (Thượng Đế) v tạo vật (vũ trụ) khc biệt nhau về bản thể:
“Đạo l ngơi Nhứt Nguyn Chủ Tể,
Đạo cũng l đồng thể vạn linh;” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; Thin Lý Đn, Tuất thời, 14-01 Bính Ngọ (04-02-1966); Thnh Gio Sưu Tập 1966-1967, tr.35.
hay l:
“Con l một Thing Ling tại thế,
Cng với Thầy đồng thể Linh Quang.” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; Thin Lý Đn, Tuất thời, 14-01 Bính Ngọ (04-02-1966); Thnh Gio Sưu Tập 1966-1967, tr.36.
Khi trình by về Bản Thể cũng như về cơ nguyn sanh hĩa vũ trụ vạn vật, gio lý Đại Đạo đồng thời cũng nu ln quan niệm về Thượng Đế Vơ Ng v Thượng Đế Hữu Ng.
Nếu đơn thuần quan niệm Thi Cực như một động năng siu việt, nguyn sơ, vĩnh cửu v phổ qut, Thi Cực đồng nghĩa với Thượng Đế Vơ Ng.
Nếu pht biểu:“Ngơi Thi Cực tồn tri tồn năng”, “Thi Cực lm trần buổi hạ nguơn” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; 25-9 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 44 “Địa cầu 68”, tr.420. Mệnh đề ny xưa nay rất hiếm được dng. Thường viết: Thượng Đế ging trần; Thượng Đế lm phm. Ở đy từ “Thi Cực” đ được hữu ng hĩa. hoặc quan niệm Thi Cực l một chủ thể, l Thầy Thnh Ngơn Hiệp Tuyển, Q.1, tr.32: “Thầy l Hư Vơ Chi Khí thì Đạo cũng đồng nghĩa đĩ thơi (…)” thì Thi Cực đồng nghĩa với Thượng Đế Hữu Ng.
Gio lý Đại Đạo cịn dung hợp cả hai quan niệm ny, nghĩa l Thượng Đế vừa Vơ Ng vừa Hữu Ng. Trong Kinh Thin Đạo v Thế Đạo (kinh cng tứ thời của Đại Đạo Tam Kỳ Phổ Độ), bi xưng tn Đức Ngọc Hồng Thượng Đế, cĩ cu: “Đại La Thin Đế, Thi Cực Thnh Hồng (…)” Đại La (Lưới Trời, m chỉ Luật Tạo Hĩa) v Thi Cực l quan niệm về Thượng Đế Vơ Ng; Thin Đế v Thnh Hồng l quan niệm về Thượng Đế Hữu Ng.
Qua nguyn lý Thin Địa Vạn Vật Nhất Thể, ngồi cặp phạm tr Đại Linh Quang – Tiểu Linh Quang, quan niệm Thượng Đế Vơ Ng hiện hữu đồng thời với Thượng Đế Hữu Ng của gio lý Đại Đạo đ nu ln tính nhất thể v nhất nguyn của vạn vật trong vũ trụ.
2. Sự vận động v biến hĩa của vũ trụ
Sự vận động v biến hĩa trong vũ trụ khơng bao giờ ngừng nghỉ, v diễn ra theo hai quy luật:
· Quy luật m Dương tương tc.
· Quy luật tuần hồn quy nguyn.
2.1. Quy luật m Dương tương tc
Theo Đại Thừa Chơn Gio:
“Khí m Dương bắt đầu hĩa sanh vạn vật, muơn lồi vạn vật cứ hĩa sanh mi mi đời nọ sang đời kia khơng bao giờ ngưng nghỉ. Đĩ l một sanh hai, hai sanh ba, ba sanh vạn vật.” Đức Đại Đức Cao Tin; 03-8 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 30 “Tin thin cơ ngẫu”, tr.276.
Quy luật vận động ny cĩ thể được diễn tả theo hệ thống: Vơ Cực – Thi Cực – Lưỡng Nghi của Dịch học.
2.2. Quy luật tuần hồn quy nguyn
Tiếp theo đoạn kinh văn trn, Đại Thừa Chơn Gio viết:
“Nhưng vạn vật cũng phải quay đầu về Một, l vì Nhất Bổn tn vạn th, vạn th quy Nhất Bổn.” Đức Đại Đức Cao Tin; 03-8 Bính Tý (1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1950), thin 30 “Tin thin cơ ngẫu”, tr.276.
Vậy sự vận động hĩa sinh của vạn vật khơng phải l khơng cĩ đường lối m “cứu cnh” quay trở về gốc pht sinh. Gốc ny gọi l Nhất (Bổn) để đối chiếu với Vạn (vạn th, vạn vật). Do đĩ, chiều thứ nhất của sự vận động l chiều đi từ đơn giản đến phức tạp hay từ Vơ đến Hữu. Chiều thứ hai l chiều đi từ phức tạp đến đơn giản hay chiều đi từ Hữu đến Vơ.
Ý nghĩa của quy luật tuần hồn ny rất quan trọng. V “Nhất Bổn tn vạn th, vạn th quy Nhất Bổn” l nguyn lý chi phối hệ thống gio lý Đại Đạo, đặc biệt quan niệm về sự tiến hĩa của vũ trụ.
3. Vũ trụ tm linh
Cn Khơn vũ trụ khơng phải chỉ l vũ trụ hữu hình với vơ số tinh cầu, thin thể vận chuyển trong khơng gian, m cịn bao hm vũ trụ vơ hình của cc ci tm linh.
Gio lý Đại Đạo cho rằng, trong Bản thể đồng nhứt của vũ trụ, vũ trụ tm linh cĩ thể chia thnh bảy ci từ cao đến thấp, từ thanh đến trược, tương ứng với trình độ tiến hĩa của những chơn linh thuộc về cc ci ấy.
Bảy ci gồm: Thi cực, Lưỡng nghi, Tứ tượng, Bồ đề, Thượng giới, Trung giới, Hạ giới (trần gian).
Bảy thể tương ứng ty theo nấc thang tiến hĩa của cc chơn linh: Tin thể, Kim thn, Thượng trí, Hạ trí, Vía, Phch, Xc trược.
Vũ trụ Tm linh:
BẢY CI BẢY THỂ
Thi cực Tin thể
Lưỡng nghi Kim thn
Tứ tượng Thượng trí
Bồ đề Hạ trí
Thượng giới Vía
Trung giới Phch
Hạ giới ( trần gian) Xc
 
Xc tín vũ trụ tm linh như trn, gio lý Đại Đạo cho php rt ra hai điểm quan trọng:
· Trong vũ trụ, chẳng những cĩ vật thể, sinh vật, cịn hiện hữu vơ vn chủ thể tm linh.
· Trong vũ trụ cĩ những nấc thang tiến hĩa. Tiến cng cao, cng lột bỏ cc cấu thể hữu hình hữu chất, trọng trược, u tối; để trở nn vơ hình, vơ chất, thanh khiết, sng suốt v siu việt.
Kinh Đại Thừa Chơn Gio nu r tiến trình ấy như sau:
“Ngy no cc con bỏ xc phm ny l ngy cc con cổi bỏ bớt một ci o của cc con; rồi cc con sanh qua Trung gii, thì cc con cắt lìa ci Phch ra, tức l cổi thm một ci thể nữa. Đến Thượng gii thì bỏ ci Vía; đến Bồ đề thì bỏ ci Hạ trí; đến Tứ tượng thì bỏ ci Thượng trí; đến Lưỡng nghi bỏ ci Kim thn; đến Thi Cực thì Linh Hồn được hiệp cng Tạo Hĩa.” Đức Nam Phương Gio Chủ; 22-9 Bính Tý (5 Novembre 1936); Đại Thừa Chơn Gio (bản in 1956), bi “Điều Cần Yếu Của Người Luyện Đạo”, tr.48.
4. Sự tiến hĩa của vũ trụ
Quan niệm tiến hĩa của gio lý Đại Đạo dựa trn hai nguyn lý: 
· Thin địa vạn vật nhất thể.
· Nhất Bổn tn vạn th, vạn th quy Nhất Bổn.
Vì vũ trụ vạn vật cĩ chung một bản thể, m bản thể ny vừa l phẩm chất tốt đẹp tối thượng bất diệt, vừa l nguồn gốc hĩa sinh vạn vật, nn nấc thang tiến hĩa của vạn vật – trong đĩ cĩ con người – chính l trở về được, l đạt được sự tồn chn, tồn thiện, tồn mỹ của Bản Thể.
Chính tính nhất thể trong vạn vật l năng lực v động lực của cuộc tiến hĩa.
Nguyn lý “Nhất Bổn tn vạn th, vạn th quy Nhất Bổn” trong sự tiến hĩa đ trở thnh “Thin cơ”, “Thin luật” của Thượng Đế, v “quy Nhất” trở nn “cứu cnh” của con người.
L Thin cơ, Thin luật vì chính Đức Thượng Đế (cũng l Đạo, l Khí Hư Vơ) thc đẩy vạn vật – đặc biệt l con người – tiến hĩa để hiệp nhất với Ngi:
“Thầy l Hư Vơ Chi Khí, thì Đạo cũng đồng nghĩa đĩ thơi. Nn chi trong thời Hạ Nguơn chính mình Thầy dng Khí Hư Vơ trực tiếp hữu hình đến thế gian để dẫn dắt thu hồi những điểm Linh Quang đ cho xuống trần gian trở về với khối Đại Linh Quang” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; Ngọc Minh Đi, Tuất thời, 29-12 Bính Ngọ (02-02-1967); Thnh Gio Nguyn Bổn.
D vậy, cuộc trở về ny khơng phải l sự biến hĩa của php thần thơng, m phải noi theo con đường Đại Đạo chính l theo đng quy luật vận hnh của vũ trụ:
“Cc con đ sinh trong Đại Đạo, hy noi theo Đại Đạo m thnh về ci Thượng Thin Vơ Cực.” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; Minh Lý Thnh Hội, 09-01 Mậu Thn (07-02-1968); Thnh Gio Sưu Tập 1968-1969, tr.7.
Nơi con người, cuộc tiến hĩa trở thnh con đường phản bổn hồn nguyn. Hồn nguyn khơng phải chỉ l trở về khởi điểm, m cĩ ý nghĩa tiến hĩa trở nn một chủ thể hồn thiện, khơng đơn thuần l một điểm Tiểu Linh Quang như khi tch ra khối Đại Linh Quang, m cịn vượt ln đến phẩm vị Thing Ling ci Thin Đình:
“Trời với muơn lồi một Bổn Nguyn,
Cũng trong Linh Tnh, cũng tm điền;
Linh Quang một khối chia nhiều ức,
Người, vật, tương đồng với Phật, Tin.
 
Luật Trời mầu nhiệm lắm ai ơi,
Một kiếp vi nhn quý một đời;
Linh tnh khơn ngoan hơn vạn vật,
Tu hnh chắc thiệt sẽ thnh Trời.” Đức Quan m Bồ Tt; Thnh Tịnh An Tin (Gio Hội Tin Thin), Tý thời, 01 rạng 02-02 Đinh Mi (11-03-1967); Thnh Gio Sưu Tập 1966-1967, tr.117.
Cho nn sự kỳ diệu của nguyn lý “Thin Địa vạn vật Nhất Thể v nguyn lý “Nhất Bổn tn vạn th – vạn th quy Nhất Bổn” được tìm thấy ngay nơi con người đang vươn mình tiến hĩa.
“Người hnh giả muốn tu chứng đắc quả, giải thốt lun hồi, phải đi theo con đường phản Bổn huờn Nguyn l trở về nguồn gốc con người; m nguồn gốc con người khơng ngồi ci vũ trụ ring tư của con người.” Đức Đơng Phương Chưởng Quản, Vĩnh Nguyn Tự, 04.12 Ất Mo (11-03-1976); Thnh Gio Nguyn Bổn.
Trong vũ trụ con người, chính Chơn Thần l nguồn gốc (Thần, Phật gio gọi l Tnh; Đạo học cịn gọi l Khí Thể Tin Thin) Đức Như Ý Đạo Thồn Chơn Nhơn. Cơ Quan Phổ Thơng Gio Lý, Tuất thời, 29-03-Mậu Ngọ (05-05-1978);Thnh Gio Nguyn Bổn.. Cho nn cuộc tiến hĩa của vạn vật chí đến con người khơng chỉ đơn thuần l những biến đổi thể xc hay tinh thần của muơn ngn thế hệ tại thế gian v chấm dứt tại thế gian cho mỗi c thể, m đy l cuộc tiến hĩa xuyn suốt từ vũ trụ hữu hình sang vũ trụ tm linh:
“Bậc chơn tu tỉ như hột giống tốt, hễ gieo xuống thì cy ln, cy ln thì trổ bơng, trổ bơng rồi sanh tri m biến biến sanh sanh cng tăng số. Vì vậy m cc con phải bỏ xc trần, m bơng tri thing ling cc con sanh hĩa Chơn Thần, Chơn Thần lại biến hằng muơn thm số tăng ln hồi. Ấy l Đạo.” Đức Ngọc Hồng Thượng Đế; 13-06 Bính Dần (Jeudi 22 Juillet 1926); Thnh Ngơn Hiệp Tuyển, Q.1, tr.31.
Cho nn cứu cnh tiến hĩa của chng sanh chính l cứu cnh giải thốt khỏi ci tồn tại hữu hình hữu hạn để bước sang sự tồn tại vơ hình vơ hạn của tm linh. Đy l con đường xuất thế gian đ được gio lý Đại Đạo khẳng định, v con đường tiến hĩa xuất thế gian cũng phải cĩ nhiều nấc thang mới đến được hiệp nhất với Đức Thượng Đế:
“Cĩ Thầy mới cĩ cc con, cĩ cc con rồi mới cĩ Thần, Thnh, Tin, Phật.” Đức Thích Ca Mậu Ni Phật t danh Cao Đi Tin Ơng Đại Bồ Tt Ma Ha Tt Gio Đạo Nam Phương; Phước Linh Tự, 15-09 Bính Dần (Dimanche 24 Octobre 1926); Thnh Ngơn Hiệp Tuyển, Q.1, tr.52.
“Thầy l Phật, chủ cả Php v Tăng, lập thnh cc Đạo m phục hồi cc con hiệp một cng Thầy.” Đức Thích Ca Mậu Ni Phật t danh Cao Đi Tin Ơng Đại Bồ Tt Ma Ha Tt Gio Đạo Nam Phương; Phước Linh Tự, 15-09 Bính Dần (Dimanche 24 Octobre 1926); Thnh Ngơn Hiệp Tuyển, Q.1, tr.52.
Tĩm lại, gio lý Đại Đạo trình by một vũ trụ luận gồm đủ ba mặt của một hệ thống tồn tại khch quan: Nguồn gốc, sự vận động, sự tiến hĩa của vũ trụ vạn vật. Vũ trụ luận Đại Đạo bao hm cc nguyn lý quan trọng:
· Thi Cực – m Dương,
· Thin Địa vạn vật Nhất Thể,
· Nhất Bổn tn vạn th, vạn th quy Nhất Bổn.
Đĩ l những nguyn lý dẫn đạo cho cc luận thuyết về Bản Thể, về sự biến hĩa, sanh hĩa của vũ trụ vạn vật.
Thuyết tiến hĩa chính l hệ quả của ba nguyn lý đĩ, hồn thnh một luận thuyết nhất qun về sự chuyển hĩa của tiểu vũ trụ con người từ hữu hình đến Hư Vơ.
Vũ trụ luận Đại Đạo cịn nu ln sự hiện hữu giữa vũ trụ tổng thể với hai chủ thể trung tm l Thượng Đế v Con Người. Gio lý Đại Đạo đ đồng nhất quan niệm vơ ng với quan niệm hữu ng trong phạm tr Thượng Đế (chủ thể vận hnh vũ trụ) v trong phạm tr Con Người (chủ thể nhận thức cứu cnh tiến hĩa v chủ động thực hiện cuộc tiến hĩa). Cặp phạm tr Đại Linh Quang - Tiểu Linh Quang khẳng định hai chủ thể Trời Người đồng một Bản Thể (đồng nhất thể), đĩ l Linh Quang.
 
5. Kết luận
Vũ trụ luận Đại Đạo với quan niệm về con đường tiến hĩa của vũ trụ vạn vật cho thấy sự hiện hữu của một vũ trụ tm linh vượt ln trn v bao qut vũ trụ vạn vật. Trung tm của vũ trụ tm linh l Chơn Thần của Đức Thượng Đế, nơi quy tụ Chơn Thần của cc hng chủ thể đ v đang giải thốt.
Nĩi cch khc, vũ trụ luận Đại Đạo cịn l nền tảng để xy dựng hệ thống tư tưởng về con người, nhn sinh v đạo php, để người tu nhận thức một đạo lý nhất qun dẫn đến cứu cnh cao tột của mình l hiệp một cng Trời, cũng như dẫn đến sứ mạng cứu độ cộng đồng nhn loại l trực tiếp tham gia cng Trời, vận hnh cho vạn loại cng tiến hĩa.
 
 
 
Trich quyển YỂU ĐIỂM GIÁO LÝ ĐẠI đẠO
TỔNG QUAN VŨ TRỤ LUẬN ĐẠI ĐẠO / Trich quyển YỂU ĐIỂM GIÁO LÝ ĐẠI đẠO
Nguyên lý Thiên địa vạn vật nhất thể / Trích quyển Yếu Điểm Giáo Lý Đại Đạo
PHẢN BỔN HOÀN NGUYÊN / Trích quyển Yếu Điểm Giáo Lý Đại Đạo

Biết đạo ai ơi biết lẽ Trời,
Đừng nên mong vọng chuyện xa khơi,
Tu nhân kết quả nhân hành thiện,
Tích đức công dày đức độ đời.

Đức Đại Đồng Tổng Lý , Huờn Cung Đàn, 01-4 nhuần Quý Mão, 22-5-1963

Chúng tôi rất hoan nghênh và sẵn sàng tiếp nhận các ý kiến đóng góp của bạn để phát triển Nhịp Cầu Giáo Lý ngày một tốt hơn.


Hãy gửi góp ý của bạn tại đây